Enerji Piyasasında Önemli Gelişmeler
·
Petrol 2003 yılından beri
en düşük seviye olan 26.55 seviyesine inmesinin ardından yukarı yönlü ralli
gerçekleştirerek 32.50 kademesinin üzerine çıktı. Çin piyasalarındaki
tedirginliğin ve İran’ın küresel petrol arz fazlasına katkısının satıcılı seyri
destekler nitelikte olduğunu söyleyebiliriz.
·
Katar Enerji Bakanı
Muhammed Al-Sada, OPEC’in olağanüstü bir toplantıya ihtiyacı olup olmadığı
konusunda değerlendirme yaptıklarını söyledi. Venezüella, geçtiğimiz hafta OPEC
üyelerine olağanüstü toplantı çağrısında bulunuştu.
·
Geçtiğimiz hafta, Moody’s
petrolde yaşanan arz fazlasından dolayı fiyat tahminlerini aşağı yönlü revize
ettiğini açıkladı. İran’ın petrol arzını artıracak olmasından dolayı Brent ve
Batı Teksas petrolünde aşağı yönlü risklerin olduğuna dikkat çekildi. Moody’s
Batı Teksas petrolü için 2016 fiyat tahminini 7 dolar düşürerek 33 dolara,
Brent petrol için ise tahmini 10 düşürerek 33 dolara indirdi. Moody’s Brent ve
Batı Teksas petrolünün 2017 ve 2018 yılında 5’er dolar artacağı tahmininde
bulundu.
·
İranlı yetkililer Avrupa
Birliği’ne düzenli petrol sevkiyatına Şubat ayında başlamaya hazırlandıklarını
açıkladılar. Yeni yapılacak olan ihracatın büyük bir kısmının Avrupa Bölgesine
gideceği belirtildi. Yunanistan Enerji Bakanı Hellenic Petroleum’un National
Iranian Oil Company (NIOC) ile petrol ticareti konusunda iletişime geçtiğini
açıkladı. İran uygulanan yaptırımların kaldırılmasının ardından, İran ile ilk
ticarete başlayan ülke Avrupa ülkesi Yunanistan oldu.
·
National Iranian Oil
firması Şubat ayında 1 milyon varil petrol sevkiyatı yapmaya hazırlanıyor.
Yaptırımların kaldırılmasının ardından, İran birkaç ay içinde günde 500 bin
varile kadar yeni ihracat yapacağını ve 1 yıl içinde ise ihracatı 1 milyon
varile çıkaracaklarını açıklamışlardı. İran’ın amacı 2012 yılında kaybettiği
Pazar payını tekrar kazanmak olacaktır.
·
Çin devlet başkanı Şi
Cinping’in İran ziyareti enerji piyasalarının önemli gelişmeleri arasında yer
aldı. İki liderin gerçekleştirdiği toplantının ardından çeşitli alanlarda iş
birliği protokolleri imzalandı. Yapılan anlaşmaların ardından konuşan İran
devlet başkanı Hasan Ruhani iki ülke arasında yeni bir dönem başladığını
söyledi. İki ülke arasındaki ilişkiler, gelecek 25 yılı içeren stratejik
antlaşma ve gelecek 10 yıl içinde iki ülke arasındaki ticaret hacminin 600
milyar dolara çıkarılması için görüştükleri belirtildi. Ayrıca, Ruhani iki ülke
arasında finans, bankacılık, uzun vadeli enerji yatırımları, demir yolu
çalışmaları, sanayi, maden, turizm ve daha birçok alanda görüşmeler
yaptıklarını konuşmasında vurguladı. Çin devlet başkanı Cinping’in yaptığı
açıklamada ise, Çin’in İran’ın en büyük ticari ortağı ve İran’dan en fazla
petrol ithal eden ülke olduğunu söyledi. Enerji alanında iş birliği içinde
olacaklarını, İpek Yolu, taşımacılık ve daha birçok konu da anlaşmaya
vardıklarını dile getirdi. Dünya’da petrol üretiminde beşinci sırada bulunan
İran, bu ülkeye günlük 542 bin varil ihraç ediyor. İki ülke arasındaki ticaret
hacmi 2014 yılında bir önceki yıla göre yüzde artarak 50 milyar Dolar’a
yükseldi. 2014 yılında Çin’in İran olan ihracatı 24.4 milyar Dolar iken,
İran’ın Çin’e ihracatı 27.5 milyar dolar oldu. İran ithalatının yaklaşık olarak
yüzde 40’ını en büyük ticari ortağı olan Çin’den gerçekleştiriyor.
·
Dünyanın en büyük enerji
üreticilerinden biri olan Rusya’nın para birimi Ruble’nin petrol fiyatlarındaki
sert düşüşle rekor düşük seviyelere inmesinin ardından hedge fonlar ilk defa
uzun pozisyon açtılar. ABD Emtia Vadeli işlem komisyonunun açıklamalarına göre,
hedge fonların geçtiğimiz hafta Ruble‘de 651 net uzun pozisyon aldığı ifade
edildi. 2 hafta önce ise net kısa pozisyon sayısı 657 olmuştu. Ancak, Ruble ile
petrol fiyatlarının negatif korelasyon içinde olduğunu görebiliyoruz. Petrol
fiyatlarında düşüşlerin devam etmesi halinde Ruble’de zayıflama görülme
olasılığı yüksektir. Bilindiği gibi Brent Petrol, Ağustos ayından bu yana
görülen en güçlü günlük yükselişini gerçekleştirdi. Grafikte USDRUB paritesi
yükselen kanal treninde yoluna devam ederken, Brent Petrol’ün alçalan trend
içinde olduğunu görebiliyoruz. Rusya’da gayri safi yurt içi hasıla 2015 yılında
yüzde 3.7 ile 2009’dan bu yana görülen en sert daralmayı gösterdi. Rusya’nın
ihracat kaleminde en büyük yer tutan petrol fiyatlarındaki düşüş ve Ukrayna
anlaşmazlığından dolayı uygulanan yaptırımlardan ülkedeki daralmaya neden
olduğunu söyleyebiliriz. Rusya 2014 yılında yüzde 0.6 büyümüştü.
·
Geçtiğimiz haftanın önemli
haberleri arasında Suudi Arabistan’ın petrol şirketi Aramco’nun halka arzıyla
ilgili çeşitli spekülasyonlar ortaya atılmıştı. Aramco’nun CEO’su Khalid al
Falihi, yapılacak olan halka arza Suudi Arabistan’ın enerji rezervlerinin dâhil
edilmeyeceğini açıkladı. Aramco’nun petrol rezervleri Exxon Mobil’in yaklaşık 10
katına sahip ve rezervlerin toplam değerinin yaklaşık 2.5 trilyon doların
üzerinde olduğu söyleniyor. Aramco’nun halka arzından sonraki piyasa değeri 540
milyar Dolar olan Apple’ı geçmesi bekleniyor. Apple ise piyasa değeri
bakımından dünyanın en büyük şirketi konumunda yer alıyor. Aramco Başkanı Halid
El-Falih, düşük petrol fiyatları sebebiyle maliyetleri azaltan tedbirler
aldıklarını ancak petrol ve gaz üretiminde yeni yatırımlarını
azaltmayacaklarını açıkladı. Ayrıca, Falih petrolde arz ve talebin ılımlı bir
fiyat seviyesine dengeye geleceğine inandığını söyledi. Suudi Arabistan
cephesinden gelen bu hu haber enerji piyasalarında üretimin güçlü seviyede
kalmasına neden olacağı şeklinde yorumlandı.
·
Geçtiğimiz hafta Davos
Ekonomi forumunda konuşulan en önemli konular arasında enerji sektörü de vardı.
BP CEO’su Bob Dudley Davos’ta olumsuz tablo çizen yöneticiler arasında yer
aldı. Dudley, piyasada aşırı arz fazlası olduğunu ve bu durumun ülkeler ve
enerji sektörü için çok sert şoklar yarabileceğini söyledi. Dudley, petrol
fiyatlarının 10 Dolar’a kadar düştüğü ve sektörün yaşadığı en kötü krizlerden
birine işaret ederek, bu ortamın 1986 yılını hatırlattığını söyledi. Petrol
zengini ülke temsilcileri ve petrol yöneticilerinin gerçekleştirdiği
toplantıda, piyasada yaklaşık olarak 1 milyon varil arz fazlası olduğunu ve
önümüzdeki yıl yeni projelerdeki azalmanın arz ve talebi dengeleyebileceği
konusunda ortak görüş bildirdiler.
HAM PETROL
Ham Petrol geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği
sert satış sonrasında kar realizasyonu yaşayarak 32.00 dolar seviyesinin
üzerine çıkmıştı. Yeni haftada, Suudi Arabistan’ın enerji projelerindeki
yatırımlarına devam edeceğini açıklamasının ardından karlarının bir kısmını
geri vererek 30.00 doların altında kaldı. Petrol’ün karlarını geri vermesinin
nedeni olarak aşırı arz durumunda olmasından kaynaklandığını söyleyebiliriz.
Yeni haftada, petrol ihracatçısı ülkelerden gelecek açıklamalar, Çin merkezli
haberler ve FED faiz oranı kararı önemle takip edilecektir. Geri çekilmelerde
28.75 ve 27.65 takip edilmelidir. Satışların hız kazanması durumunda 25.70
desteğine kadar zayıflama beklenebilir. 30.65 seviyesinin üzerinde kalıcılık
sağlanması halinde 31.80 direnci test edilebilir. Yukarı yönlü hareketin
devamında ise 32.85 direnci hedeflenebilir.
Destekler: 28.75-27.65-25.70
Dirençler: 30.65-31.80-32.85
BRENT PETROL
Geçtiğimiz hafta Brent Petrol kar realizasyonu
gerçekleştirerek 32.50 seviyesinin üzerine çıkmıştı. Yeni haftada, küresel
petrol stoklarının yüksek seviyede bulunması, Suudi Arabistan’ın petrol
üretimini düşürmemesi ve İran’ın yaptırımların kaldırılmasının ardından petrol
ihracatına başlamaya hazırlanmasının etkisi ile Brent Petrol geçtiğimiz Cuma
günkü tepki yükselişinin ardından 29.30 seviyelerine kadar geri çekildi. Ancak,
satış baskısının yetersiz kalması sonrasında, yukarı yönde potansiyel
yakalayarak tekrar 30.00 seviyesinin üzerine çıktı. Yukarı yönlü toparlanma
yaşanması durumunda 31.00 ve 31.60 seviyeleri takip edilmelidir. Alımların ivme
kazanması durumunda ise 32.85 direnci hedeflenebilir. 29.10 desteğinin altında
kalınması halinde 28.15 seviyesi takip edilmelidir. Satışların hız kazanması halinde
26.30 desteğine kadar geri çekilme beklenebilir.
Destekler: 29.10-28.15-26.30
Dirençler: 31.00-31.60-32.85
DOĞAL GAZ
İran’ın yaptırımların kaldırılması sonrasında
enerji ihracatını artıracağı kaygıları ve Suudi Arabistan’dan enerji
yatırımlarına devam edileceğine dair açıklamalar Doğal fiyatlarında genel
olarak satıcılı seyir yaşanmasına neden oldu. Yeni haftada ise 21 saatlik
hareketli ortalamanın üzerinde potansiyel yakalayarak 2.210 seviyelerine kadar
yükseliş gerçekleştirdi. Yukarı yönlü potansiyel yakalanması durumunda 2.270
direnci takip edilmelidir. Bu seviyenin aşılması halinde 2.320 ve 2.370
dirençleri kademeli olarak hedeflenebilir. 2.115 seviyesinin altında kalıcılık
sağlanması halinde 2.050 desteği takip edilmelidir. Satışların hız kazanması
durumunda 2.000 desteğine kadar geri çekilme beklenebilir.
Destekler: 2.115-2.050-2.000
Dirençler: 2.270-2.320-2.370