Hepimizin bildiği gibi sokakta,
pazarda, markette vatandaşlarımız bir malın fiyatı arttığı zaman gene enflasyon
arttı şeklinde yorumlarlar. Hatta yüksek eğitim almış vatandaşlar bile bir
malın fiyatındaki ani artışı enflasyonda meydana gelen bir haretlenme diye aralarında konuşurlar. Öncelikle enflasyonun doğru tanımı fiyatlar seviyesindeki artıştır. Peki, vatandaşa göre bir malın fiyatı artıyor fakat enflasyon değişmiyor. Hatta bir
çok ürünün fiyatı artıyor enflasyon gene değişmiyor. Bir malın fiyatının bir
kez artması o malın enflasyon olarak algılanamaz. Enflasyon artışında bir malda
fiyatın sürekli artıyor olması lazımdır. Örnek olarak ekmek fiyatlarında bir
seferlik bir fiyat sıçraması yaşanabilir ve ekonomide bir seferlik bir fiyat
artışı olabilir. Sonra ekonomide fiyatlar bu çıktığı düzeyde kalıp herhangi bir
değişme olmuyorsa, ekonomi yeni duruma uyum sağlamıştır. Yani ekmek fiyatları
ekonomiyi etkilememektedir. Ekmekte yaşanan bu fiyat artışı enflasyon sayılmaz.
Temel olarak enflasyona 2 şekilde bakarız: Üretici fiyatları Endeksi ve
Tüketici fiyatları endeksi. Enflasyonu belirlemek için TÜİK araştırmalar yapar.
Bu araştırmalarında ilk olarak satış fiyatları üreticilerden toplanan bilgiye dayanan araştırmadır. Diğeri ise malların tüketiciye fiyatları esas alınıp
(TÜFE) yapılan araştırmadır. Genel olarak vatandaş TÜFE’ye odaklanır. Çünkü
satıcılar bir fiyatta artışla karşılaşıyorlarsa bu vatandaşa daha sonraki
aylarda yansıtılır. ÜFE endeksi TÜFE’yi tahmin etmede kullanılan önemli bir
endekstir. Söylediğimiz gibi TÜİK enflasyonu ölçmek için araştırmalar yapar. Bu
araştırma yöntemi ise anket şeklinde hane halkı dolaşılır ne tüketip me harcama
yaptıkları sorulur. Ortaya çıkan sonuca göre ise TÜİK bir sepet oluşturur. Bu
sepetin içinde yiyecek içecek gibi mallar saptanıyor. Anketten çıkan en çok
kullanılan mallar bütçe ağırlıklarına göre sıralanıyor. Önemli bir noktaya
değinmek istiyorum, endeksin başlangıç değeri 100’dür. Eğer bu endeks 140
olursa bir yılda ekonomide yüzde 40 enflasyon yaşanmış diye yorumlanır. Ekmek
örneğini tekrar ele almak istiyorum ekmeğin fiyatı artmış ancak ekmeye paralel
şekilde benzeyen başka bir malın fiyatı düşmüş. Ancak ikiside aynı fiyatta
artış ve azalış yaşamışsa TÜFE’de bir artış olmamıştır. Enflasyonu kısa ve öz
olarak anlatmaya çalıştım. Umarım anlaşılmıştır. Türkiye’de yaşanan son enflasyon
durumu hakkında bilgi vermek istiyorum. Üçüncü çeyrekte enflasyon oranı
beklenenin üzerinde gelerek yüzde 7.9 oranında açıklandı. Bu artışa en büyük
neden ise Türk lirasının diğer para birimleri karşısından değer kaybetmesinden
kaynaklandı. TL’nin değer kaybetmesi işlenmiş gıda fiyatlarının artmasına neden
oldu ve buda enflasyonu arttırdı. Son olarak merkez bankası politikalarını
yaparken enflasyona çözüm bulmaya çalışır. TCMM hedefi ise 2014 yılında
enflasyonu yüzde 5’e düşürmek ve bunun için sıkı ekonomi politikaları uyguluyorlar.
Önemli bir noktaya değinmek istiyorum Merkez bankası bazı malların fiyat
istikrarını düzenlemede müdahalede bulunamaz, buna petrol örneği verebiliriz.
Bu yüzden Merkez bankası ayrı endeksler oluşturur. Bu oluşturduğu endekslerde
kendi para politikalarının çalışıp çalışmadığını analiz eder. Bu endeksler
genelde petrol gibi merkez bankasının müdahale edemediği mallardan arındırılmış
olur. Son olarak söylemek istediğim Enflasyon artışında yada artış beklentilerinde,
USDTL vadelide yada spotta sell pozisyona girilip. USDTL paritesinin geri
çekilmelerinden avantajlar sağlanabilir.
Venbey Yatırım Araştırma Uzmanı
18 Kasım 2013 Pazartesi
12 Kasım 2013 Salı
Günün Özeti
ABD Chicago FED Endeksi beklendiği gibi yükseliş yaşadı. ABD hisseleri zirvenin altında dalgalı seyrediyor. Dün bahsettiğimiz gibi altında teknik olarak alt destek kademelerini test etti. Bu seviye 4 haftanın en düşük seviyesi. Batı Teksas petrolü yükselen trendinin ardından dün düzeltme satışları geldi. Gelişen piyasalar endeksleri satıcılı seyrini korudu. BIST günü 71.904,63 seviyesinde kapadı. EURUSD paritesi düşüşün ardından dün alıcı seyrederek 1.34 seviyesine tutundu. DolarTL yükselen trendine devam etti. Yarın Eylül Türkiye Cari Açık Verisi var. Yarın Uluslararası piyasalarda herhangi bir sert hareket beklemiyoruz. Yakın destek direnç seviyeler test etmesi ihtimali yüksektir.
Cari Açık Ve Çözüm Yolları
Yarın Türkiye
Eylül Cari Açık verisi açıklanacak. Cari açık hakkında sizlere bilgi vermek
istiyorum. Öncelikle dış ticaret dengesi hakkında bilgi vermek istiyorum.
Türkiye’nin yurt dışından yabancı para ödeyerek yaptığı para ödemesi ile sattığı
mallardan kazandığı para arasındaki farka dış ticaret dengesi denir. Eğer ülkenin ithalatı ile ihracatı eşit
olursa ülkede dış ticaret dengesi yaşanır. Ülkenin ihracatı ithalatından fazla ise dış
ticaret fazlası yaşanır. Ülkenin ithalatı ihracatından fazla ise dış ticaret
fazlası yaşanır. Yalnız Türkiye yalnız ihracat ve ithalat yapmaz bunun yanında
farklı hizmetler ve faiz gelir giderleri vardır. Dış ticarete bunları eklersek
cari açık dengemizi bulmuş oluruz. Şimdi yarın açıklanacak olan cari açık
verisinin nasıl hesaplandığına bakalım:
(İhracat+hizmet
gelirleri+diğer gerlirler)-(ithalat+hizmet giderleri+diğer giderler) +/- Cari
transferler
Hizmet gelir
yada giderlerine baktığımız zaman inşaat sektörü, turizm ve ulaştırma gibi
sektörler düşünebiliriz. Diğer gelirler (FDI)
doğrudan yabancı yatırımlar, faiz, hisse senedi geliri düşünülebilir. Cari
transferler ise yurt dışına yaşayan vatandaşlarımızın Ülkeye gönderdikleri
paralardır. Bir önceki ay Cari açık -2
milyar dolar. Ekim ayı beklenti ise -2.73 milyar dolar. Türkiye verilere
bakıldığı zaman Eylül ayında dış ticaret açığı ve buna bağlı olarak cari açık
vermiştir. Eylül ayında ise dış ticaret açığı ve cari açıkta artış
beklenmektedir. Ülkenin kronik problemi olan cari açığı nasıl kurtulması
gerektiği üzerinde çalışılmalıdır. Ülkemize gelen sıcak parayı kısa ömürlü
olması yerine bu paralarının uzun yıllar ülke ekonomisinde kalması için
devletin yeni politikalar üretmesi lazımdır. Ülkede hizmet sektörüne yapılacak
yeni yatırımlar cari açığı düşürecektir. Turizm sektörüne yeni ve yaratıcı
teşvik ve çözümler getirilebilir. Ülke yerli sanayisine devlet vergi
indirimlerine gitmeli ve yatırımcıya destek vermelidir. Ülkedeki ithal ikameciligi
kısmi olarak azaltılmalıdır. Finans sektöründe yeni oluşturulacak yatırım
araçları. Yeni portföy yelpazesi yabancı yatırımcıyı cezbeder ve yatırımları
ülkeye çeker. Son olarak söylemek
isteğim Asya ülkeleri örnek alınıp yeni ve yaratıcı ürünler yaratılması ve
bunların dünyaya entegrasyonu ülkenin milli gelirine katkı sağlar buda cari
açığı düşürür. En önemli nokta olarak ARGE gözümüze çarpıyor. Devlet ne kadar
çok ARGE yatırımı yapması dolaylı yoldan gayri safi yurt içi hasılaya katkı
sağlar, buda cari açığı düşürür.
11 Kasım 2013 Pazartesi
Altın, Omuz Baş Omuz formasyonu
OMUZ BAŞ OMUZ FORMASYONU
Altın geçen hafta gelen olumlu ABD verileri sonrası sert satışlar gerçekleşmişti. 1280 destek seviyesine tutunan altında omuz baş omuz formasyonu oluştu. Gelecek haftalarda boyun çizgisini kırması dahilinde 1230 seviyelerine kadar geri çekilmeler yaşanabilir. Bu formasyonu ABD parasal genişleme haberleri desteklerse gerçekleşme şansı yüksektir. Genel çerçeveden baktığımızda altını bu kadar spekülatif satışa zorlayan en önemli faktör QE bitecek mi yoksa ne zaman bitecek söylemleri. Kendi düşüncem altının parasal genişlemenin sonlanması (QE) yani merkez bankasının elektronik para basma mantığı ile yaptığı geçici önlemi bitirmeye başlaması altını gerçek anlamda fiyatlamaya başlayacaktır. Bu da sert satış gerçekleşme ihtimalini doğuruyor.
Kıymetli Madenler Teknik Analiz
Günün Özeti
Çin’de yolcu araç satışları geçen yıla göre yükseliş
yaşadı. Geçen Hafta gelen olumlu ABD
verileri ile ABD hisseleri zirve yapmıştı.
Haftanın ilk günü zirveye yakın bir bantta dalgalı hareket ediyor. İran
ve diğer 6 ülkenin nükleer program konusunda uzlaşmaya varamaması Brent
petrolde alıcılı seyir yaşanmasına neden olmuştu. Aynı şekilde Batı Teksas
petrolünde de artış yaşandı. Altın
yaşadığı sert satışın ardından 1282 destek kademelerinde dalgalı seyretti. Salı Günü İngiltere TÜFE verisi açıklanacak.
Kıymetli Madenler Teknik Analiz
Geçtiğimiz hafta AMB’nın yapmış olduğu faiz indirimi ve ABd
tarım dışı verisinin iyi gelmesi doların değerlenmesine Altında 1280 destek
seviyesine kadar sert satışlar gerçekleşmişti. Gün içinde veri akışının yavaş
olmasından dolayı altında yatay 1280-1285 bant aralığında hareket etmesini
bekliyoruz. Stoplu çalışmak kaydıyla işleme
girilip yatay bantta kazanç elde edilebilir. Aksi Bir durum olması halinde 1280
direncini kırarsa teknik olarak 1250ons seviyelerine kadar geri çekilmeler
yaşana bilir. Veri akışı sebebiyle yukarı yönlü sert hareketler yaşanması
zordur.
Gümüş geçen haftaki kritik veriler sonrası dolar karşısında
değer kaybedip satış yedi. Gümüş yukarı yönlü hareket yapmak istese bile oluşan
altın dolar baskısı nedeniyle 21.30 seviyelerine tutundu. Gümüş gün içinde yatay bantta aşırı sıkıştı. Hafta
içinde teknik olarak tepki vermek isteyecektir. Aşağı yönde kırılma olması
halinde 20.60 ardından 20.10 destek seviyelerini test edebilir. Aksi bir durum
olması halinde yakın direnç kademeleri olan 21.80 ve 22.20 seviyelerini test
edebilir.
10 Kasım 2013 Pazar
ABD Avrupa Haberler ve Altın Analiz
ABD Veri Analizi
ABD istihdam ekim ayında beklentilerin çok üstünde gelerek
hükümetin kapanmasından etkilenmediğinin sinyallerini verdi. İşsizlik oranı ise
5 yılın en düşük seviyesine gerileyerek yüzde 7.3’e geriledi. ABD Tüketici güveni 2 yılın en düşüğüne
geriledi. Bu verinin olumsuz gelmesi
Hükümet kapanmasından etkilenmesinden kaynaklandığı şeklinde yorumlandı. ABD Tüketim harcamaları Eylül ayında
yavaşlama sergiledi. Bilindiği gibi
ekonominin yüzde 70’e yakını hane halkı harcamalarını oluşturuyor. Atlanta FED başkanı Dennis Lockhart merkez
bankasının tahvil alımlarını azaltabileceğini söyledi. Haftanın son günü FED
başkanı Bernanke 2008 krizinin etkileri hala bizimle birlikte olduğunu söyledi.
Geçtiğimiz haftanın Özeti
Avrupa Merkez Bankası geçtiğimiz hafta faiz indirimi yaptı.
ABD 3. Çeyrek büyüme ve Ekim Tarım dışı verisi doların güçlenmesine ardından
altın 1280ons EURUSD paritesinin 1.33 kadar geri çekilmesine neden oldu. USDTL paritesi 2 TL’nin üzerinde tutunmaya
devam etti. Paritenin üst direnç kademelerini test etmesine spekülatif para girişlerinden
kaynaklandı.
Altın Teknik Analiz
Kasım Ayında yükselen trend içinde olan altın bu hafta 1300
seviyesinde satış baskılı seyrini sürdürdü.
Haftanın son günü Tarım dışı verisinin beklenenden iyi gelmesi doların
değerlenmesine neden oldu ve sarı emtia 1280 seviyelerini test etti. Altın bu
hafta satıcılı baskısını korumaya devam edecektir. Aşağı yönlü hareketlerin
devamı dahilinde 1250 desteğine kadar geri çekilmeler yaşanabilir. Aksi bir
durum olması halinde parite 1300 seviyesinde haftayı kapası muhtemeldir.
6 Kasım 2013 Çarşamba
Erdem Başçı Enflasyon Yorumu ve USDTL Analiz
Erdem Başçı Enflasyon Yorumu ve USDTL Analiz |
Bu gün Merkez Bankası Başkanı Erdem başçı İSO’nun 2013
meslek komitesi toplantısına katıldı. Burada Başçi’nın bir dizi açıklaması
oldu. İlk olarak enflasyona dikkat
çekti. Merkez bankasının enflasyona
bağlı olarak çalıştığını anlatan Başçı hedeflerinin yüzde 5 olduğunu söyledi.
Ekim ayında enflasyonun yüksek gelmesine aldanılması gerektiğini işlenmiş gıda
maddelerinde sürpriz yaşanabileceğini bunun sonuncunda enflasyonda düşüş
yaşanabileceğini sözlerine ekledi. Enflasyon Ekim Ayında yüzde 7.71 seviyesinde
bulunuyor. Merkez Bankasının tahmini yüzde 6.8 ineceğine yönündeydi. Genel olarak Merkez Bankası enflasyon
hedefinin yüzde 5 olduğunu ve hedefi tutturana kadar temkinli duruşlarını
koruyacaklarını söylediler. Yıl sonuna doğru ekonomik büyüme eğilimi olduğunu
açıkladı. Merkez bankası fiyat değişimini
etkileyen değişkenleri yakın takip aldığını söyledi. 5 yıllık Kalkınma planında 2018 enflasyon
hedefinin yüzde 4.5 olduğunu ancak bu
mesafeye gelinebilmesi için daha çok mesafe yol almaları gerektiğini söyledi. Eğer enflasyon oranının
yüzde 5 civarlarında kalması faizlerinde tek hanede tutacağını söyledi. Faizlerin uzun vadede tek hanede kalması
Türkiye için önemli bir olay olacağını sözlerine ekledi. Başçı geçen hafta parasal sıkılaştırmayı
haftada 1 günden 2 güne çıkardıklarını söyledi.
Faiz arttıran ülkelere göre ciddi sıkılaştırma yaptıklarını bildirdi.
Başçı konuşmasının sonunda döviz rezervlerine dikkat çekti. Reel effektive kur endeksinin düşüşte
olduğunu söyledi. Döviz rezervlerini dikkatli kullanıyoruz. Reeskont kredilerinin
13 milyar dolar civarında olduğunu, yıl sonunda 13 milyar dolar satış olursa başa
baş olacağını ve gelecek yıl 15 milyar dolara çıkacağını beklediklerini
söyledi. Sözlerine döviz biriktirmeye
devam ettiklerini ve Kasım ayında 1.7 milyar dolar artış beklediklerini
sözlerine ekleyerek konuşmasını sonlandırdı.
Gün İçinde yukarı yönlü rally yapan USDTL paritesi 2.0350
seviyelerini test etti. BIST endeksinin
satıcılı seyrettiği ortamda 2 tl üzeri alımlar gelmesini bekliyoruz. Ülkeye
para girişleri Paritenin yukarı yönlü hareketini korumasına neden olacaktır. Yarın
ABD’den 3. Çeyrek büyüme oranı verisi açıklanacak olumsuz gelmesi bekleniyor.
Paritede sert hareketler beklenebilir. O yöndeki gidiş yönüne göre pozisyon
alınmasını tavsiye ederiz.
5 Kasım 2013 Salı
Altın Teknik Analiz
Haftaya sakin başlayan sarı emtiya gün içinde Amerika’dan
gelen önemli bir veri olmamasıyla sakinliğini korudu. Gün içinde Fibo fanlarının iyi çalıştığını
gördük. Altın yukarı yönlü
hareket gerçekleştirmeye çalışsa bile bu durum uzun soluklu olmadı. Haftanın
açılışından beri altına teknik olarak baktığmız zaman fibo 38.2 seviyesinde
kuvvet alarak yukarı yönlü hareket gerçekleştirdi. Ancak haftanın ilk günü bu
alımlar cılız oldu ve fibo 50 düzeltme seviyesini geçemedi. Salı günü fibo 50
düzeltme seviyesini kıran altın kısıtlı hareketlenme yaşandı. Fibo 388.2 düzelte seviyesi ve 1305 destek
seviyesinden gün alıp altın yukarı yönlü hareketler hafta içinde
gerçekleştirmesini bekliyoruz. Eğer
altın 1316 direncini kırması halinde 1319 seviyesini test edebilir. Bu
durumda yukarı yönlü sert hareketler
gerçekleşecektir. Grafikte gördüğünüz
gibi fibo 61.8 düzeltme seviyesi ve 1319 dirençi önemlidir. Kırılması dâhilinde
1327 seviyelerine kadar rally yapabilir. Aksi bir duyrum olması halinde sarı
emtiya yakın destek seviyelerini test edecektir.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)