Venbey Yatırım Araştırma Uzmanı

12 Kasım 2013 Salı

Cari Açık Ve Çözüm Yolları

Yarın Türkiye Eylül Cari Açık verisi açıklanacak. Cari açık hakkında sizlere bilgi vermek istiyorum. Öncelikle dış ticaret dengesi hakkında bilgi vermek istiyorum. Türkiye’nin yurt dışından yabancı para ödeyerek yaptığı para ödemesi ile sattığı mallardan kazandığı para arasındaki farka dış ticaret dengesi denir.  Eğer ülkenin ithalatı ile ihracatı eşit olursa ülkede dış ticaret dengesi yaşanır.  Ülkenin ihracatı ithalatından fazla ise dış ticaret fazlası yaşanır. Ülkenin ithalatı ihracatından fazla ise dış ticaret fazlası yaşanır. Yalnız Türkiye yalnız ihracat ve ithalat yapmaz bunun yanında farklı hizmetler ve faiz gelir giderleri vardır. Dış ticarete bunları eklersek cari açık dengemizi bulmuş oluruz. Şimdi yarın açıklanacak olan cari açık verisinin nasıl hesaplandığına bakalım:
(İhracat+hizmet gelirleri+diğer gerlirler)-(ithalat+hizmet giderleri+diğer giderler) +/- Cari transferler

Hizmet gelir yada giderlerine baktığımız zaman inşaat sektörü, turizm ve ulaştırma gibi sektörler düşünebiliriz.  Diğer gelirler (FDI) doğrudan yabancı yatırımlar, faiz, hisse senedi geliri düşünülebilir. Cari transferler ise yurt dışına yaşayan vatandaşlarımızın Ülkeye gönderdikleri paralardır.  Bir önceki ay Cari açık -2 milyar dolar. Ekim ayı beklenti ise -2.73 milyar dolar. Türkiye verilere bakıldığı zaman Eylül ayında dış ticaret açığı ve buna bağlı olarak cari açık vermiştir. Eylül ayında ise dış ticaret açığı ve cari açıkta artış beklenmektedir. Ülkenin kronik problemi olan cari açığı nasıl kurtulması gerektiği üzerinde çalışılmalıdır. Ülkemize gelen sıcak parayı kısa ömürlü olması yerine bu paralarının uzun yıllar ülke ekonomisinde kalması için devletin yeni politikalar üretmesi lazımdır. Ülkede hizmet sektörüne yapılacak yeni yatırımlar cari açığı düşürecektir. Turizm sektörüne yeni ve yaratıcı teşvik ve çözümler getirilebilir. Ülke yerli sanayisine devlet vergi indirimlerine gitmeli ve yatırımcıya destek vermelidir. Ülkedeki ithal ikameciligi kısmi olarak azaltılmalıdır. Finans sektöründe yeni oluşturulacak yatırım araçları. Yeni portföy yelpazesi yabancı yatırımcıyı cezbeder ve yatırımları ülkeye çeker.  Son olarak söylemek isteğim Asya ülkeleri örnek alınıp yeni ve yaratıcı ürünler yaratılması ve bunların dünyaya entegrasyonu ülkenin milli gelirine katkı sağlar buda cari açığı düşürür. En önemli nokta olarak ARGE gözümüze çarpıyor. Devlet ne kadar çok ARGE yatırımı yapması dolaylı yoldan gayri safi yurt içi hasılaya katkı sağlar, buda cari açığı düşürür. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder