Venbey Yatırım Araştırma Uzmanı

16 Eylül 2015 Çarşamba

Petrol



ABD petrol üretimi Cushing Oklahoma stoklarındaki aşırı depolamadan dolayı beklentilerin altında yavaşlama yaşayabileceği enerji piyasalarının gündemindeydi. Cushing Oklahoma NYMEX’in petrol teslimat ve depolama noktasıdır. Genel olarak Dünya üretimine bakıldığı üretim kadameli bir şekilde artmaya devam ediyor. İran gibi büyük bir Enerji devi ülkenin tekrar Avrupa pazarına grime olasılığı, 2016 yılında ciddi bir ekonomik kriz çıkmadığı sürece Petrol de geri çekilme ihtimali hep olacaktır. 2016 yılında fiyat yavaşlamaları bazı sonuçlar doğuracaktır. Fiyatların çöküşü ise daha büyük problem yaratabilir. Enerji piyasalarındaki haberlere göre, petrol şirketleri üretimi arttırmak için borçlanıyolar, milyarlarca dolar harcıyolar. Ayrıca bunu fiyatlardaki geri çekilmeye rağmen, gerçekleştirmeye devam ediyolar. Bu durum ileride karlılıkları da olumsuz etkileyecektir. 1950 yılından bu yana petrol fiyatlarına bakıldığı zaman, fiyatların her dip ve zirve yaptığı dönemlerde mutlaka bir ekonomik kaos yada finansal kriz meydana gelmiştir. Petrol yaşadığı 20 dolar altı en dip seviyeleri 1973 ve 1998 yıllarında gerçekleştirmiştir. Birtanesi 1973 Dünya Petrol Krizi diğeri ise 1998 Asya ve Rusya Krizleri’dir. 1973 Petrol krizi, 1967 Arap – İsrail savaşında ABD’nin İsrail’e destek vermesine karşılık olarak Petrol İhraç Eden Ülkeler Birliği’nin (OPEC) yaptığı Petrol ambargosudur. OPEC’in asıl amacı ise Petrol fiyatlarını yükselterek ülkelere giren kaynakları arttırmaya yönelikti. Sonrasında Petrol 1973 yılı yaptığı 20 dolar altı görünümünü değiştirerek 1980 yılına kadar bir yükseliş trendine girdi ve 120 dolar seviyelerini test etti. Tabi bu yaşanan ambargonun finansal piyasalara ciddi olumsuz etkileri oldu. Enerji’ye bağımlı Avrupa ülkelerinin gelirlerinde ciddi azalma yaşandı. Petrole dayalı üretimde Dünya’da büyük bozulmalar oldu. Ayrıca Dünya ilk defa Stagflasyon tanımıyla o yıllarda karşılaştı. Bunun anlamı ise ekonomik durgunluk ile gelen enflasyondur. Buradaki ekonomik durgunluk ise işsizliğin artması olarak açıklanabilir. Ekonomik literatürde, ülkeler ekonomik bir krize girdiği zaman üretim daralmasıyla karşılaşmış, bunun sonucunda ise işsizlik oranı artmıştır. Enflasyon arttığı dönemlerde ise kısa dönemde işsizlik oranında azalma görülmüştür. 1973 yılı ve sonrasında tam tersi bir durum yaşanarak, Gelişmiş ülke ekonomileri o yıllarda petrole dayalı üretim yaptığından, fiyatlarlar arrtırça üretim maliyetleri de artmış. Sonucunda, sırasıyla karlılıkta azalmalar, üretimde düşüş ve işsizlik artmıştır. Enfasyonun artmasının sebebi de petrol fiyatlarındaki artıştır. Sonrasında Petrol’ün fiyatının zayıflamasının en önemli nedeni ise elektrik, doğalgaz ve nükleer enerjinin petrole rakip olmasıdır. Avrupa ve ABD’den gelen teknolik gelişmeler enerji sektörünün yeni boyut kazanmasına ve petrol fiyatının tekrar 1998 yılına kadar geri çekilmesine neden olmuştur.Yaşanan1998 Asya ve Rusya krizleri sonrasında petrol tekrar zirve yaparak 140 dolar seviyesine yükseldi. Ardından Petrol 2008 yılına kadar tekrar zayıfladı ve 45.00 dolara geldi. ABD’nin büyük Mortgage krizi sonrasında Petrol 45.00 dolar seviyelerinden aldığı tepki ile tekrar 120.00 dolara yükseldi. Son dönemde ise 45.00 dolardan işlem görmeye devam ediyor. Grafikte görüldüğü gibi Petrol’de her sert fiyat hareketlerinde mutlaka bir kriz, sonrasında büyük ekonomik sorunlar meydana gelmiştir.
Geçtiğimiz gün 44.50 dolar seviyelerinden başlangıç yapan petrol, 44.00 dolar kademelerine kadar hafif zayıflasa bile aşağı yönlü satış baskısı yetersiz kaldı. Sonrasında ABD Petrol Kurumu’45.00 dolar kademelerine kadar kısa ataklar sergilese bile 45.00 doların üzerinde tutunamayarak 44.85 seviyelerinden kapanış gerçekleştirdi. Bugün ABD TÜFE ve ABD DOE Haftalık Ham Petrol Stokları enerji piyasaları açısından önemle takip edilecektir. Petrol’ün 44.00 45.00 dolar aralığındaki seyrine devam etmesi kısa dönemde muhtemel gözüküyor. Petrolde 45.00 dolar seviyesi kritik bir seviyedir 2008 yılındaki fiyat aralığına örtüşmektedir. ABD DOE Stoklarının beklentilerinin altında kalması ve Petrol’ün 45.00 üzerinde potansiyel bulması halinde Petrol kademeli olarak 46.60 ve 47.00 dirençlerini zorlayacaktır. Ancak Kritik 45.00 dolar seviyesi kırılmadığı taktirde yukarı yönlü hareketten bahsetmek yalnış olur. Satış baskısı yaşanması halinde Petrol kapanışı 44.00- 43.00 bant aralığında gerçekleştirme olasılığı yüksektir. Petrol 45.00 dolar altında kalması halinde 44.40 ve 43.70 destekleri takip edilmelidir.



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder